Nhà quản lý kinh tế nhân cập nhật tài, đức độ- Kỳ III

Ông Đặng Việt Châu (thứ 3 từ phải qua) CôngThương-Kỳ III:Người đưa tư tưởng mở cửa của Hồ Chủ Tịch vào đổi mới kinh tế Năm 1974 ông được cử làm Phó Thủ tướng Chính phủ. Vào cuối năm 1976, ông gọi tôi lên truyền đạt chủ trương của Chính phủ về việc soạn thảo, ban hành một văn bản pháp luật tạo cơ sở pháp lý cho người nước ngoài đầu tư vào Việt Nam. Tôi được giao nhiệm vụ làm Tổ trưởng Tổ soạn thảo văn bản. Tư tưởng mở cửa của Hồ chủ toạ được đề cập từ những năm đầu thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trong bức thư gửi ông Tổng thư ký liên hợp quốc vào tháng 12/1946, Người nêu rõ:“Đối với các nước dân chủ, Việt Nam sẵn sàng chính sách mở cửa và hiệp tác trong mọi lĩnh vực”. Lúc được giao nhiệm vụ soạn thảo văn bản về đầu tư nước ngoài, điều Tổ soạn thảo băn khoăn là chưa được trang bị về kiến thức và kinh nghiệm cấp thiết cho việc này. Tài liệu tham khảo lúc đó về đầu tư nước ngoài rất hiếm và chúng tôi cũng không mời được chuyên gia nước ngoài tham vấn. Trong bối cảnh đó chúng tôi chỉ có thể dựa vào năng lực, thay của bản thân. Thủ tướng Phạm Văn Đồng và Phó Thủ tướng Đặng Việt Châu đã trực tiếp làm việc với Tổ soạn thảo không chỉ về nội dung văn bản mà cả về kết cấu văn bản, hình thức văn bản (Sắc lệnh hay Nghị định Chính phủ). Phó Thủ tướng Đặng Việt Châu cũng đã trực tiếp chỉ đạo Bộ Tài chính và các cơ quan quốc gia soạn thảo các văn bản về thuế lợi tức đối với các công ty có vốn đầu tư nước ngoài; về thuế, lương bổng đối với những người lao động tại các công ty có vốn đầu tư nước ngoài; về quy chế cần lao đối với người cần lao Việt Nam làm việc tại các công ty có vốn đầu tư nước ngoài; về thủ tục đầu tư… Có thể coi đây là một bộ luật kinh tế tương đối hoàn chỉnh trước tiên được ban hành ở nước Cộng hòa từng lớp chủ nghĩa Việt Nam - một công trình luật pháp có tầm vóc chiến lược, ý nghĩa lịch sử, trong đó ông là người chỉ đạo, song song dự thiết kế về nội dung và hình thức văn bản. Đánh giá về nghĩa của văn bản pháp luật này, trong một bài bình luận đăng tháng 5/1977, Citibank - một nhà băng lớn của Hoa Kỳ viết:“Người Việt Nam đã phân bua với chừng độ khá thực dụng chủ nghĩa khi đưa ra bản Điều lệ đầu tư nước ngoài, có thể xem là rất không thường nhật mà một nước tầng lớp chủ nghĩa đã công bố”. Điều lệ đầu tư năm 1977 miêu tả tư tưởng mở cửa của Hồ Chí Minh đã được đánh giá cao và người nước ngoài bắt đầu có cách nhìn mới về những đổi mới về chính sách kinh tế ở Việt Nam. Ông ra đi đã được 23 năm (1990 - 2013) và đã để lại một di sản quan yếu. Đối với cá nhân chủ nghĩa và nhận xét chủ quan của tôi, ông là một trí thức lớn, một nhà lãnh đạo kinh tế tài chính hào kiệt, đức độ trong thời đại Hồ Chí Minh. GS. Lưu Văn Đạt Ông Đặng Việt Châu (thứ 3 từ phải qua) PHẢN HỒI